Ngày 3/4/1975, Sư đoàn 10 tiến vào giải phóng; Cam Ranh rực rỡ cờ, hoa, vỡ òa niềm vui và hạnh phúc:
Ở Cam Nghĩa khi quân giải phóng vào đến ngã ba Mỹ Ca, một số cơ sở cách mạng đã tập hợp, hô hào, hướng dẫn Nhân dân, trong đó có hàng trăm thanh niên, tay cầm cờ, hoa chào đón cán bộ và bộ đội đến tiếp quản địa phương,
Sư đoàn 325, Quân đoàn 2 đánh chiếm căn cứ hải quân Cam Ranh
Ở Cam Phúc Bắc, bộ đội chủ lực tiến vào giải phóng Cam Ranh. Lúc 11 giờ ngày 3/4/1975, xe tăng của bộ đội cách mạng chạy trên Quốc lộ 1 (đại lộ Hùng Vương ngày nay) do Đại đức Thích Châu Quang, trụ trì chùa Khánh Phước dẫn đường tiến vào. Đông đảo Nhân dân cầm cờ, băng rôn, khẩu hiệu, chào đón trong niềm vui quê hương được giải phóng.
Ở Cam Linh dọc theo đường thống nhất (đường 3/4 ngày nay), từ Cây số 3 đến Cảng Cam Ranh, đông đảo Nhân dân cầm cờ, vẫy tay chào bộ đội với niềm vui vỡ òa sau mấy mươi năm chờ đợi. Niềm vui quê hương được giải phóng! Lúc 14 giờ 30 ngày 3/4/1975, tại Cầu tàu Cảng Cam Ranh, Nhân dân Cam Linh chứng kiến 2 chiếc xe tăng của quân giải phóng...
Ở Cam Thuận, các cơ sở và cảm tình cách mạng vận động, hướng dẫn, hô hào đông đảo quần chúng chuẩn bị cờ, băng rôn... vận động hàng trăm thanh niên và Phật tử xung phong làm tự vệ, giữ gìn an ninh trật tự, tạo thành sức mạnh to lớn của lực lượng nổi dậy trong quần chúng với khí thế bừng bừng, làm cho sĩ quan, binh lính địch càng thêm khiếp sợ, tan rã nhanh chóng... Nhân dân tụ tập rất đông hai bên đường Thống Nhất, tay cầm cờ, vẫy chào bộ đội.
Ở vùng Ba Ngòi, một số cơ sở cách mạng cùng với một số Phật tử đi trên 03 chiếc xe có cắm cờ đỏ sao vàng chạy trên đường Quốc lộ 1(đại lộ Hùng Vương ngày nay) đón quân giải phóng; một số cơ sở cách mạng và một số người ở Trà Long, Khánh Cam đứng ra tập hợp, hô hào, hướng dẫn Nhân dân, trong đó có hàng trăm thanh niên và Phật tử, sẵn sàng đón cán bộ, bộ đội cách mạng đến tiếp quản. Nhân dân Trà Long, Khánh Cam tụ tập rất đông, nhất là hai bên đường Quốc lộ I (đại lộ Hùng Vương ngày nay), ngã ba đường lên Đồng Lác, tay cầm cờ vẫy chào bộ đội trong niềm vui chiến thắng; nhiều người còn đến các chiếc xe tăng của quân giải phóng để được xem tận mắt những anh bộ đội, có người bắt tay, làm quen và chúc mừng chiến thắng...
Ở Cam Thịnh Đông, lúc 14 giờ 30 ngày 3/4/1975, những chiếc xe tăng của bộ đội chủ lực tiến vào Trại Cá, cơ sở và Nhân dân hân hoan chào đón, treo cờ của Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam... Tuy nhiên, địch co cụm, lập phòng tuyến Phan Rang, hòng ngăn chặn quân giải phóng tiến vào Sài Gòn. Cam Thịnh Đông lúc này ở tuyến đầu chống lại kế hoạch “tử thủ Phan Rang” của địch. Liên tiếp từ ngày 02 đến ngày 15/4/1975, địch điên cuồng phản kích, hàng ngày có hàng chục máy bay oanh tạc và hàng trăm loạt pháo kích, hàng chục tấn bom đạn trút xuống từ Trại Cá đến Mỹ Thanh. Hàng trăm ngôi nhà sụp đổ, hàng trăm người bị chết và rất nhiều người bị thương. Lòng căm thù giặc của Nhân dân đã lên tới đỉnh điểm, biến đau thương thành hành động cách mạng để trả thù cho đồng bào mình. Nhân dân sát cánh bên nhau, bám đất, giữ làng, tải lương, tiếp đạn và phối hợp cùng với bộ đội chiến đấu với quân thù...
Ngày 3/4/1975, Cam Ranh rợp trời cờ, hoa mừng ngày giải phóng, mở ra trang sử mới, bắt đầu ngày mới, ổ định và phát triển, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh, ấm no, hạnh phúc.
(Theo Lịch sử Đảng bộ huyện Cam Ranh thời kỳ 1930 – 1975 và Lịch sử cách mạng các xã, phường Cam Nghĩa, Cam Phúc Bắc, Cam Linh, Cam Thuận, Ba Ngòi, Cam Thịnh Đông, giai đoạn 1930 – 2010)./.
Nguyễn Công Hài