Sau 2 năm triển khai, chương
trình phát triển thương hiệu các sản phẩm đặc trưng của tỉnh giai đoạn
2016 - 2020 đã đạt kết quả tích cực. Tuy nhiên, việc phát triển thương
hiệu vẫn còn nhiều khó khăn.
Nâng cao giá trị kinh tế
Theo báo cáo của Sở Khoa học và Công nghệ (KH-CN) - đơn vị chủ trì
chương trình phát triển thương hiệu các sản phẩm đặc trưng của tỉnh, đến
nay, toàn tỉnh có 8 sản phẩm được xây dựng và phát triển thương hiệu
gồm: sầu riêng Khánh Sơn, xoài Cam Lâm, yến sào Nha Trang, nước mắm Nha
Trang, dừa xiêm Ninh Đa, hoa cúc Ninh Giang, gạo Ngọc Quang và ốc hương
Khánh Hòa. Các sản phẩm này đã được đăng ký xác lập quyền bảo hộ thương
hiệu tại Cục Sở hữu trí tuệ dưới các hình thức là chỉ dẫn địa lý, nhãn
hiệu chứng nhận hoặc nhãn hiệu tập thể.
|
Bà Lê Vinh Liên Trang - Phó Giám đốc Sở KH-CN cho biết, qua đánh giá sơ
bộ từ các địa phương có sản phẩm được xây dựng và phát triển thương
hiệu, giá trị kinh tế của các sản phẩm này được nâng cao rõ rệt so với
trước, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, đơn vị sản xuất. Trên
thực tế, tại các phiên chợ như: phiên chợ nông sản, phiên chợ an toàn
thực phẩm, những sản phẩm có nhãn hiệu luôn được người tiêu dùng đón
nhận như: sầu riêng Khánh Sơn, xoài Cam Lâm… Cùng với việc xây dựng
thương hiệu sản phẩm, các địa phương còn quan tâm xây dựng, từng bước
hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung theo hướng mở rộng về
quy mô, sản lượng, mang lại hiệu quả kinh tế cao, tạo ra nhiều việc làm,
thu nhập ổn định cho người dân.
Ông Trần Ngọc Hiếu - Chủ tịch Hội Nông dân phường Ninh Giang cho biết:
“Hoa cúc Ninh Giang ( thị xã Ninh Hòa) được cấp giấy chứng nhận bảo hộ
độc quyền dưới hình thức nhãn hiệu tập thể năm 2017. Từ khi có thương
hiệu, giá trị kinh tế của hoa cúc Ninh Giang cao hơn trước, sức cạnh
tranh trên thị trường cũng cao hơn. Trước đây, sau mỗi vụ mùa, người
trồng hoa Ninh Giang chỉ có lãi khoảng 20 triệu đồng. Hiện nay, trung
bình người dân lãi hơn 30 triệu đồng. Bên cạnh đó, nông dân cũng nâng
cao trách nhiệm hơn trong việc chăm sóc, ứng dụng khoa học kỹ thuật để
có sản phẩm tốt, cung ứng cho thị trường. Người dân Ninh Giang đang
chuẩn bị cho vụ hoa Tết. Toàn phường hiện có 314 hộ trồng hoa với số
lượng dự kiến là 145.000 chậu”.
Vẫn còn khó khăn
Hiện nay, Sở KH-CN phối hợp với các địa phương tiến hành xây dựng thương
hiệu và đăng ký bảo hộ thương hiệu cho các sản phẩm: bưởi da xanh Khánh
Vĩnh; táo Cam Thành Nam; tỏi Vạn Ninh, Ninh Hòa; mía tím Khánh Sơn; chả
cả Vạn Giã; dừa xiêm Tuần Lễ… Tuy nhiên, việc xây dựng thương hiệu cho
các sản phẩm này đang gặp khó khăn.
Đối với trường hợp tỏi ở Vạn Ninh, Ninh Hòa, các địa phương vẫn chưa có
sự đồng thuận trong việc đứng ra đăng ký với cơ quan chức năng để triển
khai xây dựng thương hiệu là tỏi Ninh Vân hay tỏi Vạn Hưng hoặc lấy
thương hiệu chung là tỏi Khánh Hòa; đất sản xuất bị vướng quy hoạch
thành đất đô thị, đất ở, ảnh hưởng đến việc mở rộng quy mô sản xuất và
phát triển thương hiệu sau này. Trong khi đó, việc xây dựng thương hiệu
cho chả cá Vạn Giã cũng gặp khó do năng lực sản xuất của các hộ chưa ổn
định, quy mô sản xuất nhỏ lẻ. Hoặc số lượng hội viên tham gia tổ hội sản
xuất tập thể còn ít, trong khi người dân trồng táo ở Cam Thành Nam rất
nhiều. Đây cũng là trăn trở trong việc vận động người dân tham gia xây
dựng, bảo vệ và phát triển thương hiệu táo Cam Thành Nam sau khi được
chứng nhận…
Theo chương trình phát triển
thương hiệu các sản phẩm đặc trưng của tỉnh giai đoạn 2016 - 2020, tất
cả các sản phẩm đặc trưng đều được hỗ trợ 100% kinh phí đăng ký bảo hộ
thương hiệu. |
Bên cạnh những khó khăn khi xây dựng và
đăng ký thương hiệu, việc quản lý nhãn hiệu đã được cấp cũng có nhiều
vấn đề cần quan tâm. Đơn cử như nhãn hiệu dừa xiêm Ninh Đa, lãnh đạo Hội
Nông dân thị xã Ninh Hòa cho biết, năm 2016, sau khi Cục Sở hữu trí
tuệ cấp nhãn hiệu, 20 hộ trồng dừa thuộc tổ hợp tác đã được phát
9.000 tem để dán cho những trái dừa đạt chất lượng. Sau khi sử dụng
hết số lượng tem được phát, người dân phải mua tem dán với giá 500
đồng/tem. Người dân không mặn mà với việc dán tem lên sản phẩm do phải
bỏ chi phí mua tem mà giá bán không cao hơn dừa không dán tem. Vì vậy,
việc dán tem chỉ được thực hiện khi khách hàng yêu cầu. Thực trạng này
khiến dừa xiêm Ninh Đa bị tráo bởi dừa xứ khác, ảnh hưởng đến thương
hiệu. Hoặc tại một phiên chợ nông sản, cùng là sầu riêng Khánh Sơn
nhưng có sản phẩm được dán tem nhận diện thương hiệu, có sản phẩm không
dán. Điều này phần nào ảnh hưởng đến nhãn hiệu đã được xây dựng và bảo
hộ.
Thương hiệu gạo Ngọc Quang dù giá bán cao hơn gạo truyền thống từ 20 đến
25%, thu nhập người dân được nâng lên; nhưng Hợp tác xã Nông nghiệp
Ninh Quang 1 lại đang gặp khó khăn về vốn để mở rộng diện tích sản
xuất và tạm trữ lúa gạo.
Để giải quyết khó khăn, chủ sở hữu các thương hiệu kiến nghị một số vấn
đề như: đầu tư vốn để thu mua lúa gạo của nông dân, mở rộng quy mô sản
xuất (gạo Ngọc Quang); cấp tem nhãn cho người trồng dừa xiêm Ninh Đa;
quy hoạch đất sản xuất hoa cúc Ninh Giang… Ở góc độ cơ quan quản lý, bà
Liên Trang đề nghị: “Người tham gia sản xuất sản phẩm đặc trưng và chủ
sở hữu nhãn hiệu phải có trách nhiệm hơn nữa với chính thương hiệu đã
được xây dựng. Bên cạnh đó, sự liên kết chặt chẽ giữa cơ quan quản lý
chuyên ngành, cơ quan quản lý địa phương và nông dân cũng là giải pháp
để khắc phục khó khăn. Trong đó, Nhà nước cần có cơ chế, chính sách,
nguồn vốn cụ thể để xây dựng các vùng chuyên canh, các nhà khoa học tích
cực hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân về kỹ thuật, nhà nông cần nắm bắt
kiến thức về khoa học kỹ thuật, định hướng cho sản phẩm của mình”.
baokhanhhoa.vn